Budowa domu to sprawa skomplikowana i czasochłonna, a mieszkania bywają zbyt ciasne dla rodzin. Dobrym pomysłem, zwłaszcza jeśli zależy nam na czasie, jest kupienie gotowego domu i po prostu dostosowanie go do naszych potrzeb. Warto jednak wiedzieć, na co zwrócić uwagę, aby nie narażać się na kłopoty, a przede wszystkim niepotrzebne wydatki.
1. Zgodność z projektem
Koniecznie zażyczmy sobie do wglądu projekt i dokładnie posprawdzajmy, co zostało w nim zawarte, a co jest inwencją własną aktualnego właściciela. Projekt sporządza architekt z odpowiednimi uprawnieniami i to według jego dokumentacji powinien być wzniesiony budynek. Jeśli zauważymy, że pokoje umieszczono w miejscach, które w projekcie były traktowane jako nieużytkowe, może to stanowić spory kłopot. Samodzielne adaptacje np. piwnic czy poddasza powinny być zgłoszone w inspektoracie Nadzoru Budowlanego i zatwierdzone.
2. Odbiory techniczne i dziennik budowy
To bardzo interesujące dokumenty, z których dowiemy się wiele o tym, czy dom, który planujemy kupić, został wybudowany ze sztuką budowlaną. Każdy budynek powinien mieć przede wszystkim dokument będący pozwoleniem na użytkowanie, a poszczególne etapy budowy powinny być odnotowane w dzienniku budowy i potwierdzone podpisem kierownika budowy. Jeśli brakuje tam np. wpisu o odbiorze wykonanie stropu, powinna nam się zapalić w głowie czerwona lampka.
3. Jakość budynku
Zanim wydamy ciężko zarobione pieniądze, wydajmy kilka złotych na opłacenie inspektora, który dokona oceny technicznej budynku. Mogą to być najlepiej wydane pieniądze w życiu. Inspektor dokona fachowej oceny konstrukcji, ale też instalacji i zasugeruje konieczne naprawy. Pozwoli na to na oszacowanie kosztów ewentualnego remontu.
4. Potwierdzenia przeglądów
Każdy właściciel domu jednorodzinnego ma obowiązek wykonywania regularnych przeglądów kominiarskich, instalacji gazowej, ale też powinien sprawdzać poszycie dachu i stan techniczny. Fachowcy wykonujący przegląd potwierdzają to odpowiednim dokumentem, o którego pokazanie powinniśmy poprosić. Brak dokumentacji i zaświadczeń może oznaczać, że budynek jest zaniedbany i mogą się pojawiać usterki, których naprawa będzie sporo kosztować.
5. Opłaty związane z użytkowaniem
Utrzymanie domu to dość kosztowna zabawa. Muszą pamiętać o tym szczególnie ci, którzy zmieniają miejsce zamieszkania. Różnice w opłatach pomiędzy poszczególnymi samorządami bywają bardzo duże i koszt wywozu odpadów w jednej gminie może być niższy lub wyższy niż w tej miejscowości, w której dotychczas mieszkaliśmy. Stała opłata to podatek od nieruchomości, w tym przypadku także różnice bywają bardzo duże.
6. Właściciele, służebności, meldunki
Zawsze musimy ustalić, czy sprzedający jest jedynym właścicielem domu. Zdarza się, że bywa upoważniony np. przez rodzeństwo do negocjacji, ale pamiętajmy, że ustalenia tylko z nim nie są wiążące, bo każdy z właścicieli musi wyrazić zgodę na sprzedaż. Zwracajmy też uwagę na problem udziału w nieruchomości, jeśli mamy do czynienia np. z bliźniakiem. Może się okazać, że nabywając tylko jedną połowę, kupujemy udział w ½ nieruchomości. Nie jest to tożsame z połówką bliźniaka, dlatego zadbajmy o założenie odrębnej księgi wieczystej. Księga to też nieocenione źródło wiedzo o ustalonych służebnościach. Możemy tam na przykład znaleźć informację o tym, że na danym budynku ustalono służebność, związaną choćby z dożywotnim zamieszkiwaniem go przez jakąś osobę, niezależnie od tego, kto jest w danym momencie właścicielem domu. W ten sposób może się okazać, że kupiliśmy mieszkanie z lokatorem.
7. Wyposażenie i infrastruktura
Dom to także działka, na której stoi nieruchomość, często wyposażona w bogatą infrastrukturę: domek na drzewie, altanę czy huśtawki. Zanim kupimy, ustalmy dokładnie, co z tego zostaje, a co dotychczasowy właściciel zamierza zabrać ze sobą.
